قیمت محصولات فولادی
قیمت آهنآلات و به طور کلی محصولات فولادی به صورت مستقیم بر قیمت مسکن، خودرو و انرژی تأثیر دارد؛ پس اطلاع از چگونگی تعیین قیمت آنها بسیار مهم است.
صنعت فولاد در تولید، اقتصاد و صنعتی شدن هر کشور نقشی مهم و کلیدی دارد. تولید این فلز از مرحله استخراج سنگ آهن از معدن تا تولید و مصرف، مشاغل متعددی ایجاد میکند و از این طریق نیز موجب رونق اقتصادی میشود. اتومبیلها، ساختمانها، اسلحهها و خطوط انتقال برق از جمله کاربردهای فولاد در زندگی روزمره ما هستند. رونق صنایع کشتیسازی، خودروسازی، بستهبندی، سیستم حمل و نقل، صنایع مربوط به تولید و انتقال انرژی، ماشینآلات سخت، معدن، لوله و پروفیل ساختمانی در رشد و توسعه صنعتی و اقتصادی فولاد هر کشور بسیار تأثیرگذار است. با توجه به اهمیت فراوان فولاد در اقتصاد جوامع، مشخص است که قیمت آهنآلات و فولاد به صورت مستقیم در همه ابعاد اقتصادی کشورها تاثیرگذار خواهد بود. عوامل گوناگونی در قیمت نهایی آهن و فولاد موثر است. در این مقاله به چگونگی تعیین قیمت آهن و محصولات فولادی میپردازیم. اگر درباره دلیل نوسانات محصولات فولادی دچار ابهام هستید، با ما همراه شوید.
عرضه و تقاضای محصولات فولادی
عرضه و تقاضا یکی از اساسیترین مفاهیم و از ارکان علم اقتصاد است. عرضه و تقاضای شمش فولادی مانند هر کالای دیگری، در سطح ملی اصلی پایه برای تعیین قیمت دیگر محصولات و مقاطع فولادی محسوب میشود. قیمت روز آهن و فولاد به عنوان یک کالای مهم، تحت تاثیر عواملی مانند زنجیره تامین مواد اولیه، تولید در کارخانهها و همچنین تامین کالا در کارخانه قرار میگیرد و میتواند تاثیر زیادی بر بازار داشته باشد.
تقاضا به مقدار محصول یا خدماتی اطلاق میشود که برای خریداران مطلوب باشد. در واقع میزان تقاضا، آن مقدار از محصول است که مردم مایل به خریدن آن با قیمتی مشخص هستند. میزان تقاضا برای هر محصول به عواملی مانند کیفیت و هزینه آن محصول بستگی دارد. تعداد محصولات جایگزین در دسترس، میزان تبلیغات و تغییرات در قیمت محصولات مکمل نیز همگی از عواملی هستند که روی میزان تقاضا تاثیرگذار خواهند بود.
در مقابل تقاضا، عرضه وجود دارد. عرضه به مقدار محصولی گفته میشود که تولیدکننده مایل به تامین آن با قیمت مشخص است. در واقع عرضه نشاندهنده مقدار آورده بازار است. رابطه میان قیمت و مقدار تقاضا نشاندهنده این حقیقت است که قیمت هر چیزی بازتابی از عرضه و تقاضای آن است. در واقع در صورت برابر بودن دیگر عوامل، هرچه قیمت یک کالا افزایش یابد، متقاضی آن کالا کاهش پیدا میکند.
با افزایش قیمت کالا، مقدار کالایی که خریداران با قیمتی بالاتر میخرند کمتر است. زیرا با افزایش قیمت یک کالا، هزینه فرصت (که عبارت است از هزینههای ناشی از رد بهترین گزینه جایگزین در هنگام اخذ یک تصمیم) خرید آن کالا نیز بالا میرود. در نتیجه به طور طبیعی مردم از خرید آن محصول چشمپوشی خواهند کرد. از طرفی هر چه قیمت کالا افزایش یابد، میزان عرضه بیشتر میشود. تولیدکنندگان در قیمتهای بالاتر، عرضه را بیشتر میکنند. زیرا فروش تعداد زیاد محصول در قیمتی بالاتر، درآمد آنها را بیشتر خواهد کرد.
میزان عرضه توسط فاکتورهای بسیار زیادی تعیین میشود. عواملی مانند ظرفیت تولید، هزینههای تولید مانند حقوق نیروی کار، مواد اولیه و تعداد رقبا، به صورت مستقیم بر میزان تولید و عرضه محصولات تاثیرگذار هستند. عوامل فرعی مانند در دسترس بودن مواد اولیه برای تولید آهن و فولاد، آب و هوا و قابل اتکا بودن زنجیره عرضه نیز میتواند روی میزان عرضه محصولات فولادی تاثیرگذار باشد.
در واقع به طور کلی هر چه قیمت بالاتر باشد، میزان تقاضا کاهش یافته و بر عکس هرچه قیمت کالا پایینتر باشد، میزان تقاضا بیشتر خواهد بود. اما وقتی عرضه و تقاضا برابر باشند، تخصیص کالا در کارآمدترین حالت خود قرار میگیرد. زیرا مقدار کالای عرضه شده دقیقا برابر با مقدار کالای مورد تقاضا است. در این صورت در یک قیمت مشخص، عرضهکنندگان همه کالاهای تولیدشده را به فروش میرساند و مصرفکنندگان همه کالاهای مورد تقاضای خود را به دست میآورند.
البته این نقطه تعادل تنها در تئوری قابل حصول است و بنابراین در دنیای واقعی قیمت محصولات فولادی بسته به نوسانات عرضه و تقاضا دائما در حال تغییر هستند. این مفاهیم و قوانین پایهای اقتصاد برای هر خدمت یا کالایی از جمله محصولات فولادی صادق است. بنابراین میبینیم برای تعیین قیمت محصولات فولادی در بازار، میبایست به عرضه و تقاضای محصولات فولادی به عنوان عاملی مهم و تعیینکننده نگریست.
قیمت میلگرد و دیگر آهنآلات در بورس کالا
شرکت بورس کالای ایران به عنوان یک شرکت جدید و کاملا مستقل از سازمانهای کارگزاران بورس فلزات و بورس کالای کشاورزی، از اوایل مهرماه سال ۱۳۸۶ فعالیت خود را آغاز کرده است. بازار کالاهای پایه در بخشهای مختلف کشاورزی، صنعتی و پتروشیمی همواره با مشکلات و محدودیتهای ساختاری متعددی روبهرو بوده است. بخش عمدهای از این مشکلات به دلیل عدم استفاده از ابزارهای نوین اقتصادی و عدم وجود بازارهای کارا و شفاف بوده است.
در سالهای اخیر برای عرضه محصولات صنعتی، پتروشیمی و کشاورزی در بورس کالا تلاشهای زیادی شده است. هدف از ایجاد بورس کالا، فراهم آوردن بازاری شفاف، کارا و عمیق برای معامله بوده است. یکی از مهمترین صنایعی که در بورس کالا عرضه قابل توجهی دارد، صنعت آهن و فولاد است. نکته مهم و قابل توجه درباره بورس کالا، امکان رصد درآمد محصولات شرکتهای بورسی است.
این ویژگی منحصر به فرد، امکان آینده سهمهای فلزات اساسی را فراهم کرده است. برای مثال در بورس کالا میتوان نرخهای فروش فولاد مبارکه را پیش از انتشار گزارشهای ماهانه و صورتهای سه ماهه تخمین زد و بر اساس آن در مورد خرید یا فروش یک سهم خاص تصمیمگیری کرد. برای پیشبینی روند قیمتی سهمهای فلزات اساسی باید به تولیدات آنها توجه کرد. برای مثال باید دید تولید فولاد مبارکه شامل چه محصولاتی است و وابسته به کدام نهادهها است و این نهادههای مصرفی برای تولید محصولات، توسط خود شرکت تامین میشود یا از دیگر شرکتها خریداری میشود.