۱۴۰۴ ۰۷ ۲۱
۰ دیدگاه
8 دقیقه
نویسنده: کیمیا حسینی
مطالب مرتبط
این مطلب تگ ندارد.
مطلب مفیدی بود
چاپ مطلب
اشتراک گذاری مطلب
قیمت خودرو در ایران همیشه یک موضوع مورد بحث بوده است. عوامل زیادی مثل نرخ دلار، سیاستهای دولت و هزینههای ساخت و ساز، دست به دست هم میدهند تا قیمت ماشین مشخص شود. در میان این عوامل، نقش قیمت فولاد به عنوان متریال اصلی ساخت بدنه و قطعات فنی خودرو، بسیار مهم و غیرقابل انکار است.
اگر به یک خودرو نگاه کنیم، متوجه میشویم که بیشتر وزن و ساختار آن را فولاد تشکیل داده است. از شاسی محکمی که وظیفه ایمنی ما را بر عهده دارد تا قطعات حساسی مثل موتور، محورها و فنرها، همه جا از انواع مختلف فولاد استفاده شده است. بر اساس آمارهای موجود، تقریبا ۶۰ تا ۷۰ درصد وزن یک خودروی معمولی، فولاد است. این عدد به خوبی نشان میدهد که هر گونه بالا و پایین شدن در قیمت این فلز، مستقیما و با قدرت زیاد، هزینههای تولید خودروسازان و در نتیجه، قیمت ماشینی که ما میخریم را بالا میبرد.
رابطه بین قیمت فولاد و قیمت خودرو، مانند یک زنجیره است. برای درک این موضوع، دو مرحله مهم وجود دارد:
خودروسازان داخلی، بیشتر فولاد مورد نیاز خود (مثل ورقهای فولادی یا قطعات آماده پرسشده) را از تولیدکنندگان بزرگ داخلی میخرند. وقتی قیمت جهانی یا داخلی شمش فولاد و بعد از آن ورقهای فلزی گران میشود، هزینه موادی که خودروساز برای شروع کار نیاز دارد، به شدت بالا میرود. درست است که بخشی از این مواد اولیه با قیمتهای دولتی و یارانهای به دست خودروساز میرسد، اما نوسانات بازار آزاد و قیمتهایی که تولیدکنندگان فولاد میتوانند برای صادرات به دست بیاورند، همیشه مثل یک نیروی کششی، قیمتهای دستوری را به سمت بالا میکشاند.
بخش بزرگی از فولادی که در خودرو به کار میرود، از طریق شرکتهای قطعهساز وارد خط تولید میشود. این شرکتهای قطعهساز معمولا کوچکتر هستند و نقدینگی کمتری دارند، به همین دلیل در برابر نوسانات قیمت فولاد آسیبپذیرترند. وقتی فولاد گران میشود، سود آنها کم میشود و چارهای جز گران کردن قطعاتی که میسازند، ندارند. این افزایش قیمت قطعات، به عنوان یک هزینه پنهان، دوباره به خودروساز منتقل شده و در آخر، با ضریب بالاتری به قیمت خودرو اضافه میشود.
به زبان سادهتر، حتی اگر وزن فولاد در خودرو مشخص باشد، اما سهم پولی آن به خاطر این چرخهی پیچیده و تاثیر قیمت دلار بر فولاد داخلی، میتواند خیلی بیشتر از آن چیزی باشد که در ابتدا به نظر میرسد.
بررسی وضعیت فولاد و خودرو در کشور ما نشان میدهد که یکی از دلایل اصلی ابهام در سهم فولاد، وجود یک تضاد در نحوه قیمتگذاری است. این تضاد، وضعیت فعلی بازار را به خوبی نشان میدهد.
از یک طرف، دولت تلاش میکند با قیمتگذاری دستوری برای فروش فولاد به صنایع داخلی (مثل خودروسازی)، جلوی گران شدن محصول را بگیرد. این قیمتها معمولا خیلی کمتر از نرخهای جهانی و صادراتی هستند.
از طرف دیگر، هزینههای واقعی ساخت فولاد، شامل قیمت مواد اولیه جهانی (مثل سنگ آهن)، نرخ دلار و هزینه انرژی، دائما بالا میرود. در چنین شرایطی، تولیدکننده فولاد وقتی میبیند میتواند محصولش را با قیمتهای بالاتر و دلاری صادر کند، انگیزه زیادی برای فروش به قیمت دستوری در داخل ندارد.
این دوگانگی، مستقیما روی قیمت خودرو اثر میگذارد:
در نتیجه، سهم قیمت فولاد در قیمت خودرو، دیگر فقط تابعی از وزن و قیمت دستوری نیست، بلکه تحت تأثیر مستقیم اختلاف بین قیمت دولتی و قیمت بازار آزاد فولاد قرار میگیرد. هر چقدر این فاصله بیشتر باشد، فشار برای گران شدن خودرو هم بیشتر خواهد بود، چون هزینههای واقعی خرید مواد اولیه را نمیتوان نادیده گرفت.
برای اینکه بتوانیم سهم قیمت فولاد در قیمت خودرو را کنترل کنیم و به بازار ثبات بدهیم، سیاستگذاران باید روشی جامع و درست را در پیش بگیرند.
اولین قدم، ایجاد شفافیت کامل در کل مسیر تولید فولاد تا قطعهسازی است. باید دقیقا مشخص شود که چه میزان فولاد با چه قیمتی (دولتی یا آزاد) به دست خودروساز رسیده و سهم واقعی هر کدام در قیمت خودرو چقدر بوده است. این شفافیت، جلوی هرگونه سوء استفاده یا بهانهتراشی برای افزایش بیدلیل قیمت خودرو را میگیرد.
ادامه دادن به قیمتگذاری دستوری در بخش فولاد، فقط به فساد و کمبود عرضه منجر میشود. برای حل ریشهای، باید قیمتگذاری فولاد به سمتی برود که به قیمتهای جهانی و نرخ ارز واقعی نزدیک باشد، اما در کنار آن با قوانینی محکم، تأمین کافی فولاد برای بازار داخلی تضمین شود. این کار در کوتاه مدت شاید باعث افزایش قیمتهای اولیه شود، اما در درازمدت با ثبات در عرضه و حذف دلالها، به پایداری هزینههای خودروساز و در نتیجه، ثبات قیمت خودرو کمک خواهد کرد.
خودروسازان هم باید به فکر استفاده از فولادهای جدید و پیشرفتهتر باشند. این فولادها که مقاومت بالاتری دارند، این امکان را میدهند که وزن خودرو کاهش یابد و در نتیجه، مصرف کلی فولاد کم شود. کاهش وزن خودرو، علاوهبر کاهش مصرف سوخت، مستقیما سهم وزنی فولاد و در نتیجه سهم پولی آن را در قیمت خودرو پایین میآورد. این روش، یک راه حل منطقی است که هم به محیط زیست کمک میکند و هم هزینههای تولید را مدیریت میکند.
سهم مستقیم پولی فولاد در قیمت خودرو ثابت نیست و به مدل ماشین و نوع فولاد بستگی دارد، اما از نظر وزنی، ۶۰ تا ۷۰ درصد یک ماشین را فولاد تشکیل میدهد و همین آن را به گرانترین ماده اولیه تبدیل میکند. با این حال، به دلیل اینکه قیمتگذاری فولاد داخلی پیچیده است و تحت تاثیر نرخ ارز و اختلاف قیمتهای دولتی و آزاد قرار دارد، سهم پولی واقعی فولاد در کل هزینههای تولید میتواند خیلی بیشتر از سهم وزنی آن باشد و این فشار قیمت به طور کامل به خریدار منتقل میشود.
قطعهسازان، نوسانات قیمت فولاد را به خودروساز منتقل میکنند. این شرکتها فولاد میخرند و آن را تبدیل به قطعات میکنند. چون معمولا پول زیادی برای انبار کردن مواد اولیه ندارند، گران شدن فولاد بلافاصله سود آنها را کم میکند و مجبور میشوند قیمت قطعات خود را افزایش دهند. این افزایش قیمت قطعات، به عنوان یک هزینه غیرمستقیم با ضریبی بالاتر به کارخانه خودروسازی منتقل میشود و به طور کامل در قیمت ماشین لحاظ میگردد. بنابراین، ثبات در قیمت فولاد برای قطعهساز، شرط اصلی ثبات قیمت خودرو در بازار است.
دلیل اصلی این است که بازار فولاد داخلی و جهانی از طریق صادرات و نرخ دلار به هم وصل هستند. حتی اگر فولاد داخلی با قیمت دولتی به خودروساز برسد، تولیدکننده فولاد همیشه میتواند محصولش را با قیمت دلاری و بالا به خارج صادر کند. وقتی قیمت جهانی بالا میرود، تولیدکننده داخلی انگیزه پیدا میکند که کمتر در داخل بفروشد و بیشتر صادر کند. این کمبود عرضه داخلی باعث میشود خودروساز برای تامین نیاز خود به سراغ بازار آزاد برود و فولاد را با قیمتی نزدیک به نرخ جهانی بخرد و در نتیجه، هزینه ساخت خودرو بالا میرود.
سهم قیمت فولاد در قیمت خودرو یک مسئله ساده نیست. این سهم نه تنها به وزن فولاد مصرفی بستگی دارد، بلکه به شدت متاثر از تفاوت بین قیمت دستوری و قیمت آزاد فولاد در بازار است. تضاد در قیمتگذاری فولاد باعث شده که هزینههای واقعی خودروساز خیلی بالاتر از نرخهای رسمی باشد و این گرانی ناچاراً به جیب خریدار نهایی منتقل میشود. اگر دولت میخواهد در بازار خودرو ثبات ایجاد کند، باید سیاستهای کلان خود را در بخش فولاد و قطعهسازی اصلاح کند و به سمت ایجاد یک بازار شفاف و رقابتی پیش برود. در غیر این صورت، مصرفکننده همچنان قربانی نوسانات قیمتی خواهد بود که ریشه در سیاستهای متناقض دارد.
منبع: mehrnews
۰نظر ارسال شده است
نظر خود را در مورد مطلب سهم قیمت فولاد در قیمت خودرو بنویسید
کلیه حقوق این وب سایت متعلق به گروه میهن فولاد است
