وبسایت رسمی شرکت میهن فولاد
۱۴۰۳ ۰۶ ۱۳
۰ دیدگاه
6 دقیقه
نویسنده: مه ویژن
آشنایی با انواع گریدهای فولاد خوش تراش
کاربردهای فولاد خوش تراش
مزایای فولاد خوش تراش
معایب فولاد خوش تراش
انواع استاندارد فولاد خوش تراش
جدول ترکیبات شیمیایی فولاد خوش تراش
عملیات سختکاری، عملیات حرارتی، عملیات جوشکاری، ماشینکاری
انواع آلیاژ فولاد خوش تراش
مقایسه فولاد خوش تراش با سایر فولادها
بررسی وضعیت واردات / تولید/ قیمت فولاد اتومات در ایران
بهترین کارخانه‌های تولیدکننده فولاد خوش تراش در ایران
سوالات متداول
مطلب مفیدی بود
چاپ مطلب
اشتراک گذاری مطلب
به فولاد خوش تراش (به انگلیسی Automatic Steel)، فولاد ماشینکاری آزاد یا فولاد اتومات نیز گفته می‌شود. نوعی فولاد است که از قابلیت ماشینکاری و تراشکاری بسیار بالایی برخوردار است. این فولادها با دارا بودن مقادیر کم کربن و افزودن عناصر دیگر مانند گوگرد و فسفر به ترکیب شیمیایی خود، تراشه‌های کوچک و شکننده‌ای در حین ماشینکاری ایجاد می‌کنند. فولاد خوش تراش به دلیل انعطاف‌پذیری بالا و مقاومت خوب، برای تولید قطعات با دقت ابعادی بالا و خاصیت مکانیکی مطلوب مناسب است.
این نوع فولادها در صنایع مختلفی مانند تولید ابزارهای برشی، خودروسازی و صنایع فلزی به‌کار می‌روند. در این نوع فولادها، عناصر گوگرد و فسفر در مقادیر بیشتری (تا 0.4 درصد گوگرد و 0.11 درصد فسفر) و همچنین سرب (بین 0.15 تا 0.35 درصد) اضافه می‌شوند تا خاصیت ماشینکاری بهبود یابد. این ترکیب‌ها باعث می‌شود تا براده‌های تولید شده در حین برشکاری کوتاه و شکننده باشند و از ترکیب شدن قطعات جلوگیری کنند. در ادامه این مقاله همراه میهن فولاد باشید تا به بررسی انواع آن و کاربردها بپردازیم.
از جمله معروف‌ترین گریدهای فولاد خوش تراش می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:
در این بین، فولاد ماشینکاری 1.0718 بیشترین محبوبیت را در بازار آهن و فولاد دارد. این فولاد به دلیل مقاومت و استحکام بالا، توانایی ماشینکاری مناسب و کیفیت براده‌برداری قابل قبول، مورد استقبال خریداران و مصرف‌کنندگان قرار می‌گیرد.
این نوع فولاد به ویژه در تولید و ساخت قطعات خودرو و ماشین‌سازی صنعتی کاربرد دارد. اما باید توجه داشت که به دلیل حضور مقادیر بالای فسفر و گوگرد، این سری از فولادهای خوش‌تراش شکننده بوده و نمی‌توان از تکنیک‌های نورد و فورج برای تولید انبوه آنها استفاده کرد.
در صنایع خودروسازی، ماشین‌آلات و ادوات کشاورزی، اتصالات هیدرولیکی و ساخت ابزار، فولاد خوش تراش به‌وفور به کار می‌رود. برای تولیدات انبوه مانند پیچ و مهره‌ها و قطعات خاص خودرو بسیار مناسب هستند. این فولادها معمولاً به شکل گرد یا نوردی بدون عملیات حرارتی به فروش می‌رسند، هرچند که برخی از آنها پیش از انجام عملیات نهایی، تمپر، نرماله یا آنیل می‌شوند.
کاربردهای گسترده فولاد خوش تراش شامل تولید میلگرد، ساخت ماشین‌آلات و ادوات کشاورزی، اتصالات هیدرولیکی و نظامی، و تولید محصولات فولادی مانند ورق و مفتول است.
از مهم ترین کاربردهای آن می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:
فولادهای خوش‌تراش یا اتومات در رده‌بندی استاندارد DIN EN 10027-2 با شماره مواد 1.07XX مشخص می‌شوند.
این فولادها در استانداردهای اروپایی DIN EN 10087 و DIN EN 10277-3 به سه دسته زیر تقسیم‌بندی شده‌اند:
مقدار کربن در ترکیب این گروه از فولادهای خوش‌تراش کمتر از ۰/۱۴ درصد بوده و عملیات حرارتی نمی‌شوند. این فولادها شامل شماره مواد ۱/۰۷۱۵، ۱/۰۷۱۸، ۱/۰۷۳۶ و ۱/۰۷۳۷ هستند.
این دسته از فولادهای اتومات دارای درصد کربنی در بازه ۰/۱۳–۰/۰۷ درصد بوده و قابلیت سختکاری سطحی پس از سمانتاسیون یا کربن‌دهی سطحی دارند. این فولادها شامل شماره مواد ۱/۰۷۲۱، ۱/۰۷۲۲ و ۱/۰۷۲۵ هستند.
این گروه از فولادهای خوش‌تراش دارای مقدار کربن ۰/۶۵-۰/۳۲ درصد هستند و قابلیت عملیات حرارتی کوئنچ تمپر را دارند. از جمله فولادهای این گروه می‌توان به شماره موادهای ۱/۰۷۲۶، ۱/۰۷۲۷، ۱/۰۷۵۶، ۱/۰۷۵۷ و ۱/۰۷۶۲ اشاره کرد.
|
فولاد اتومات |
شماره مواد | نماد فولاد
اروپا و آلمان DIN – EN |
کربن | سیلیکون | منگنز | فسفر | گوگرد | سرب |
|
715 |
0715. 1 | 11SMn30 | 14/0≤ | 05/0≤ | 0/9 – 1/3 | 0/11 | 0/27-0/33 |
– |
|
718 |
0718. 1 | 11SMnPb30 | 14/0≤ | 05/0≤ | 0/9 – 1/3 | 0/11 | 0/27-0/33 |
0/2-0/35 |
|
722 |
0722. 1 | 10SPb20 | 0/07–0/13 | 4/0≤ | 0/7– 1/1 | 0/06 | 0/15-0/25 |
0/2-0/35 |
| 737 | 0737. 1 | 11SMnPb37 | 14/0≤ | 05/0≤ | 1 – 1/5 | 0/11 | 0/34-0/4 |
0/2-0/35 |
فولادهای خوش‌تراش به قابلیت ماشینکاری آسان خود شناخته می‌شوند. آنها، به گونه‌ای طراحی شده‌اند که تراشه‌ها هنگام ماشینکاری به قطعات کوچک شکسته شده؛ از درهم‌تنیدگی آنها در ماشین‌آلات جلوگیری می‌شود. این طراحی امکان اجرای خودکار تجهیزات را بدون نیاز به تعامل انسانی فراهم می‌کند.
فولادهای خوش‌تراش حاوی سرب، قابلیت ماشینکاری بالاتری دارند. در عملیات تراشکاری، فرز و حفاری، به عنوان عملیات ماشینکاری شناخته می‌شوند. آنها، معمولاً به جای تشکیل تراشه، تغییر شکل یا جوشکاری بین ابزار و قطعه‌کار اتفاق می‌افتد. این موضوع، منجر به اختلال در پرداخت سطح، افزایش دمای برش، کاهش عمر ابزار و افزایش هزینه‌ها می‌شود.
انواع آلیاژهایی که در این نوع فولادها به کار می‌روند، شامل فولادهای آلیاژی، فولادهای سرامیکی، کربیدها و مواد دیگر می‌شوند. انتخاب آلیاژ مناسب بستگی به نوع ماده تراش، سرعت تراشکاری و دقت مورد نیاز دارد. با مراجعه به کتاب مرجع کلید فولاد می‌توانید نام آلیاژها را رمزگشایی کرده و برای خرید آلیاژ موردنظرتان، سودمندترین تصمیم را بگیرند.
برخی از انواع آلیاژهای مهم فولاد خوش تراش شامل:
افزودن کروم به فولاد می‌تواند نقش ضدزنگ را ایفا کند. به عنوان مثال، در فولاد استنلس استیل، کروم به عنوان مقاوم در برابر خوردگی، زنگ‌زدگی و سایش استفاده می‌شود. این نوع فولاد در ابزارهای آشپزخانه، تجهیزات پزشکی و صنایع مختلف کاربرد دارد.
افزودن مولیبدن به فولاد باعث افزایش مقاومت آن در برابر خستگی می‌شود. از این نوع فولاد در ساخت قطعاتی که تحت بار و فشار زیاد قرار می‌گیرند، مانند قطعات موتور و ابزارهای برشی، استفاده می‌شود.
افزودن وانادیوم به فولاد موجب افزایش سختی و استحکام آن می‌شود. این مدل از آلیاژ برای ساخت ابزارهای برشی مانند تیغه‌ها، ماتریس‌ها و ابزارهای قطع فلزات سخت به کار می‌رود.
افزودن تنگستن به فولاد باعث افزایش مقاومت آن در برابر حرارت و سایش می‌شود. این نوع فولاد برای ساخت ابزارهای برشی و قطعاتی که در شرایط بسیار داغ یا تحت فشار بالا قرار می‌گیرند، مورد استفاده قرار می‌گیرد.
در اینجا خوب است به این اشاره کنیم که تفاوت فولاد آلیاژی و غیرآلیاژی در این است که عنصر تشکیل دهنده فولاد آلیاژی عبارتند از آهن، کربن و برخی عناصر دیگر با این حال که فولاد غیرآلیاژی نوعی از فولاد است که در حین ذوب به آن هیچ عنصری افزوده نمی‌شود.
فولاد خوش تراش به دلیل مزایای اقتصادی، علی‌رغم قیمت بالاتر (۱۵ تا ۲۰ درصد بیشتر از فولادهای استاندارد)، ارزش بالایی دارد. قابلیت ماشینکاری این فولادها شامل سرعت ماشینکاری، کیفیت سطح نهایی و عمر ابزار ماشینکاری است.
این قابلیت بر اساس معیارهایی مانند کیفیت سطح، شکل پلیسه، عمر ابزار، مصرف انرژی و نرخ تولید ارزیابی می‌شود و به عوامل مختلفی نظیر ابزار برش، عملیات برش و شرایط ماشینکاری وابسته است.
فولادهای سخت‌تر نیاز به نیروی بیشتر و دمای بالاتر دارند که قابلیت ماشینکاری را کاهش می‌دهد. در مقابل، تردی فولاد با تسهیل براده‌برداری و کاهش تجمع ماده در نوک ابزار، قابلیت ماشینکاری را بهبود می‌بخشد. برای به حداکثر رساندن قابلیت ماشینکاری، سختی بهینه‌ای وجود دارد. فولادهای بسیار نرم ماده زیادی بر لبه برش باقی می‌گذارند.
لذا، بهترین قابلیت ماشینکاری مربوط به فولادهای نرم و شکننده است. با این حال، بهبود قابلیت ماشینکاری ممکن است منجر به کاهش خواص مکانیکی فولاد شود.
فولاد اتومات، یا فولاد خوش تراش، یک نوع فولاد کربنی است که با افزودن عناصری مانند گوگرد، سرب، بیسموت، تلوریوم یا فسفر، قابلیت ماشینکاری آن بهبود یافته است. فولاد نیمه‌اتومات نیز از فولادهای کربنی کم‌آلیاژ بوده و در رده فولادهای خوش‌تراش قرار دارد.
ویژگی این فولادها، قابلیت ماشینکاری عالی آنهاست. در صنایعی نظیر برش فولادهای ابزار گرم‌کار، فولادهای سمانتاسیون، خودروسازی و ساخت قطعات صنعتی کاربرد دارند. فولاد نیمه‌اتومات دارای استحکام متوسط، خوش‌تراش بودن و قابلیت ماشینکاری مطلوب است.
فولاد زنگ نزن و فولاد HSS فولادهایی هستند که نسبت به فولاد اتومات از سختی بالاتری برخوردارند.
ایران به عنوان یکی از تولیدکنندگان بزرگ فولاد خوش تراش شناخته می‌شود و کارخانه‌های بسیاری در سراسر کشور در این زمینه فعالیت دارند. این فولادها با کیفیت بالا تولید شده و به سایر کشورها نیز صادر می‌شوند. با وجود این تولیدات، بخشی از نیاز داخلی از طریق واردات از کشورهایی مانند ترکیه تأمین می‌شود. قیمت فولاد خوش تراش در مقایسه با فولادهای استاندارد ۱۵ تا ۲۰ درصد بیشتر است، اما به دلیل مزایای این فولاد، این اختلاف قیمت قابل توجیه است. عوامل مختلفی از جمله گرید فلز و نوسانات بازار ارز بر قیمت نهایی تاثیرگذار هستند.
از مهم‌ترین تولیدکنندگان داخلی فولاد خوش تراش می‌توان به شرکت فولاد آلیاژی ایران و شرکت فولاد کویر اشاره کرد. این شرکت‌ها بخش قابل‌توجهی از نیاز داخلی را تأمین می‌کنند. علاوه بر این، بخشی از نیاز داخآلیاژل به مقاطع گرد، چهارگوش و شش‌گوش با قطرهای ۶ تا ۴۰ میلی‌متر از کشور ترکیه وارد می‌شود.
در آخر، فولاد خوش تراش به نوعی از فولاد گفته می‌شود که از قابلیت ماشینکاری و تاشکاری بسیار بالایی برخوردار است. این نوع فولادها در صنایعی مثل خودروسازی، تولید ابزارهای برشی و صنایع فلزی کاربرد دارند. بیشترین محبوبیت در بازار آهن و فولاد در بین گریدهای فولاد اتومات به گرید 1.0718 تعلق دارد. الته باید به این نیز اشاره کرد که وجود فسفر و گوگرد در این فولاد باعث نامناسب بودن آن برای جوشکاری شده است. آلیاژ کروم، مولیبدن،وانادیوم و تنگستن از آلیاژهای فولاد خوش تراش هستند. قیمت فولاد خوش تراش در مقایسه با فولادهای استاندارد دیگر بین 15 تا 20 درصد بیشتر است.
بخش های مرتبط:
۰نظر ارسال شده است
نظر خود را در مورد مطلب فولاد خوش تراش چیست؟ انواع آن + کاربردها بنویسید
